Ν. Κογιουμτσής στο “ΠΑΡΟΝ”: Η ακρίβεια ροκανίζει το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα

Είμαστε μία εβδομάδα πριν από το Πάσχα. Σε εποχές κανονικότητας υπήρχε πάντα αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης. Την τιμητική τους είχαν και έχουν τα δώρα στα βαφτιστήρια, οι λαμπάδες, οι μικροηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Μάλιστα ο πασχαλινός τζίρος στο εμπόριο έφτανε περίπου στο 1,2 δισ. ευρώ. Σήμερα οι προσλαμβάνουσες που έχουμε από όλη τη χώρα λένε ότι η κατανάλωση κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Βάσει των στοιχείων που έχουμε, ο Μάρτιος έκλεισε με μεσοσταθμική μείωση κοντά στο -30% σε σχέση με τον περσινό Μάρτιο. Παράλληλα φαίνεται ότι και στα τρόφιμα και φυσικά και στα καύσιμα υπάρχει σημαντική αρνητική τάση και όσο προχωρούν οι εβδομάδες η τάση αυτή δυστυχώς αυξάνεται. Κατά την περσινή χρονιά η πίτα εν γένει της εγχώριας κατανάλωσης και στο εμπόριο και στα τρόφιμα συγκεντρώθηκε σε μεγάλες αλυσίδες, με ποσοστό πάνω από 65% του συνολικού τζίρου. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που ενίσχυσε αυτήν την τάση ήταν μεταξύ άλλων και η πανδημία. Διαθέτουν ουσιαστικά μεγάλους χώρους που υγειονομικά προτιμήθηκαν από τους καταναλωτές. Διαπιστώνεται πια σε κάθε περίπτωση μια διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων.

Η ετήσια έκθεση Ελληνικού Εμπορίου της ΕΣΕΕ δείχνει με τον πιο σαφή τρόπο τη διεύρυνση επί τα χείρω αυτών των ανισοτήτων εις βάρος των αδύναμων. Οι αυτοαπασχολούμενοι συρρικνώνονται διαρκώς. Το 40% των εμπόρων και των επιχειρηματιών δηλώνει ότι δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στο προσεχές χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι ο μέσος κύκλος εργασιών των μικρότερων επιχειρήσεων στο λιανικό εμπόριο έχει επιστρέψει στα επίπεδα του 2016, με απώλεια της οποίας μεγέθυνσης είχε επιτευχθεί μέχρι το 2019. Μάλιστα μία στις δύο απειλούμενες επιχειρήσεις κινδυνεύει με οριστική παύση της εμπορικής δραστηριότητας. Και εδώ προκύπτουν μερικά σοβαρά ερωτήματα: Υπάρχει σχέδιο αφανισμού της μικρομεσαίας επιχείρησης; Μήπως τελικά οδηγούν με τις πράξεις τους αυτό που κατ’ ευφημισμόν αποκαλούν ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας σε αδιέξοδο και αβεβαιότητα με τελικό στόχο το οριστικό λουκέτο; Πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ολιγοπωλιακές καταστάσεις οδηγούν σε αισχροκέρδεια, μονοπώλια, καρτέλ και είναι πάντα σε βάρος του υγιούς ανταγωνισμού και τελικά του ίδιου του καταναλωτή. Η ακρίβεια που πλήττει τη χώρα έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τους οικογενειακούς και επιχειρηματικούς προϋπολογισμούς. Οι καταναλωτές αδυνατούν πια να ανταποκριθούν στην κάλυψη των βασικών τους αναγκών.

Από την έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ προκύπτει ότι ο μισθός εξανεμίζεται στις 19 πρώτες μέρες του μήνα για το 40% των νοικοκυριών. Επόμενο είναι, λοιπόν, να υπάρχει μείωση εν γένει της κατανάλωσης. Ειδικά η υπέρμετρη αύξηση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου δημιουργεί σημαντικά οικονομικά προβλήματα στους προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αφού συρρίκνωσε το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα, με άμεσο αντίκτυπο στην αγορά και στην επιχειρηματικότητα. Από τον Σεπτέμβριο του προηγούμενου έτους είχαμε ζητήσει από την Πολιτεία να προχωρήσει σε δύο βασικά μέτρα. Μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά από το 13% στο 6% και μείωση του φόρου στα καύσιμα. Εάν είχαμε εισακουστεί και είχαν ληφθεί πολύ νωρίτερα αυτά τα δύο μέτρα, η ακρίβεια και οι πληθωριστικές πιέσεις δεν θα είχαν τόσο μεγάλο αρνητικό αποτύπωμα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Θα είχε σωθεί ένα μέρος της κατανάλωσης που χάθηκε και με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να τονωθούν και τα δημόσια έσοδα. Μάλιστα, σε τηλεδιάσκεψη που είχαμε, ως Επιμελητήριο, με τον υπουργό Οικονομικών κ. Σταϊκούρα μας έκανε εντύπωση η σθεναρή του στάση, καθώς τόνισε ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για περαιτέρω μέτρα στήριξης.

Κάποιες μέρες μετά, όπως φαίνεται, βρέθηκε χώρος και από έγκυρες πηγές ακούμε ότι υπάρχει σκέψη για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη ανάγκης και η πιθανή μείωση του φόρου στα καύσιμα ύστερα από συνεννόηση και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ακρίβεια καλπάζει και οδηγεί την Πολιτεία σε σκέψεις άμεσης στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Είμαστε μία εβδομάδα πριν από το Πάσχα και οι όποιες ελπίδες για τόνωση της κατανάλωσης εναποτίθενται πλέον στο δώρο των ιδιωτικών υπαλλήλων και στο ισχνό επίδομα της επιταγής ακρίβειας. Οι καταναλωτές βέβαια θα περιοριστούν στα άκρως απαραίτητα, ανάλογα και με τις περιορισμένες και ψαλιδισμένες λόγω ακριβείας οικονομικές τους δυνατότητες. Εύχομαι μαζί με την Ανάσταση του Κυρίου να έρθει και η οικονομική και κοινωνική ανάσταση και ανάταση για όλους τους συνανθρώπους μας.